Η ανάγκη της παγκοσμιοποίησης δημιουργήθηκε με τη συνειδητοποίηση ότι οι πόροι και τα αγαθά δεν παράγονται αποκλειστικά και μόνο στις τοποθεσίες όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη γι αυτά. Ένας πληθυσμός σε μια άλλη γωνιά του πλανήτη πιθανόν να χρειάζεται εξίσου τους συγκεκριμένους πόρους, κάτι που μας διευκολύνει να κατανοήσουμε τη γενικότερη έννοια της παγκοσμιοποίησης και της επιρροής της. Αυτό σίγουρα όμως δεν θα ήταν εφικτό χωρίς έναν οικονομικά εφαρμόσιμο τρόπο παγκόσμιας μεταφοράς προϊόντων και υλικών.
Ενώ οι μεταφορές αποτελούν σημαντικό πυλώνα της παγκοσμιοποίησης (εκτός από τους τομείς των επικοινωνιών, της ενιαιοποίησης και τις φιλελευροποίησης), η ναυτιλία ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος της, ιδίως στο διεθνές και διαπεριφερειακό εμπόριο. Η ναυτιλιακή βιομηχανία υπήρξε βασικό συστατικό για την προώθηση του εμπορίου, προσαρμοζόμενη στις νέες τεχνολογίες, τους εθνικούς όρους και τους εργατικούς πόρους για να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που είχε δημιουργήσει - και συνεχίζει να δημιουργεί - η παγκοσμιοποίηση.
Ναυτιλιακές μεταφορές
Η παγκόσμια κυκλοφορία εμπορευμάτων αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στο παγκόσμιο σύστημα του εμπορίου, το οποίο περιλαμβάνει ωκεάνιες και παράκτιες διαδρομές, εσωτερικές πλωτές οδούς, σιδηρόδρομους, δρόμους και εναέριες διαδρομές. Σήμερα, οι λιμενικοί άξονες αποδεικνύονται κρίσιμοι κόμβοι για το δίκτυο των εμπορευματικών μεταφορών, συνδέοντας τις σιδηροδρομικές και τις οδικές διαδρομές με την υπόλοιπη ενδοχώρα. Ειδικά στα τμήματα των εμπορευματοκιβωτίων που μεταφέρουν προϊόντα και υλικά (με υγρή αλλά και στερεή σύσταση), η θαλάσσια μεταφορά υπερισχύει των άλλων μεθόδων.
Η εξάρτηση της παγκόσμιας οικονομίας από το θαλάσσιο εμπόριο
Το παγκόσμιο εμπόριο, η παγκόσμια χρηματοδότηση και η υγεία της παγκόσμιας οικονομίας συνδέονται με στενούς δεσμούς με τη βιομηχανία της ναυτιλίας. Το σύστημα των θαλάσσιων μεταφορών είναι ένα δίκτυο υπερσύγχρονων πλοίων, όπου επισκέπτονται κάθε πιθανό λιμάνι της γης, χτίζοντας μια παγκόσμια υποδομή μεταφοράς υλικών και προϊόντων από τα εργοστάσια παραγωγής, στους τερματικούς σταθμούς και στα κέντρα διανομής, δηλαδή τις ίδιες τις αγορές. Όλα αυτά τα στοιχεία συγκεντρωμένα έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας. Στο σημείο αυτό να σημειωθεί πως για πολλά εμπορεύματα και εμπορικές οδούς, δεν υπάρχει άμεσο υποκατάστατο του πλωτού εμπορίου.
Από τη χρήση των φορτηγών πλοίων μέχρι των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία έχει διαδραματίσει έναν απίστευτα σημαντικό ρόλο στη μεταφορά του 90% των παγκόσμιων τροφίμων, των εμπορικών προϊόντων και υλικών ενέργειας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μεταμόρφωση της παγκόσμιας οικονομίας. Γι’ αυτό και σταθερά ολοένα και περισσότερο άνθρωποι στρέφονται στις ναυτιλιακές σπουδές, οι οποίες θα τους προσφέρουν ένα τεράστιο εύρος επαγγελματικών επιλογών και ευκαιριών σε μια συνεχώς αναπτυσσόμενη οικονομία. Το Πανεπιστήμιο Πειραιά, έχει αντιληφθεί αυτή τη σύγχρονη τάση και προσφέρει πλήρως εκμοντερνισμένα μαθήματα e-learning στις ναυτιλιακές σπουδές, ώστε να καταρτίσει τα άτομα με πολύτιμες γνώσεις, με σκοπό να διαπρέψουν σε ένα ανταγωνιστικό επαγγελματικό τοπίο.
Η ναυτιλία συνδέει οικονομικά αποδοτικές αγορές εργασίας
Η παγκοσμιοποίηση έχει συνδέσει και έχει αναδείξει υπερπόντιες αναπτυσσόμενες αγορές, οι οποίες ενθαρρύνουν τη μεταφορά των πρώτων υλών και των προϊόντων σε μέρη όπου το κόστος κατασκευής και παραγωγής είναι μικρότερο. Με του χαμηλού κόστους ενέργεια του πετρελαίου και του φυσικού αερίου για τη μετακίνηση των πλοίων, το κόστος των ημιτελών και λιανικών προϊόντων έχει μειωθεί σημαντικά. Χάρη στο διεθνές θαλάσσιο εμπόριο, είναι σύνηθες να συλλέγονται γεωργικά προϊόντα σε μια ήπειρο, να αποστέλλονται σε μια δεύτερη για επεξεργασία και να μεταφέρονται σε μια τρίτη για την τελική συναρμολόγηση και την παράδοση στις αγορές.
Ο δρόμος μπροστά μας
Η εγγενής σύνδεση μεταξύ των θαλάσσιων μεταφορών, του διεθνούς εμπορίου και των τάσεων της παγκοσμιοποίησης θα συνεχιστεί όσο ο οικονομικός πλούτος συνεχίζει να προέρχεται από την κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών. Μια θεμελιώδης αλλαγή στη σύνδεση μεταξύ εμπορίου και παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης θα απαιτούσε σημαντικές αλλαγές στα δημογραφικά στοιχεία του πληθυσμού ή στην κοινωνική αποτίμηση αγαθών και υπηρεσιών. Αν και οι μελλοντικές προβλέψεις σχετικά με την παγκόσμια οικονομία κάθε άλλο παρα εύκολες είναι, μπορούμε να δηλώσουμε με σχετική σιγουριά πως η ναυτιλιακή βιομηχανία θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο να γεφυρώσει τις ανεπτυγμένες αλλά και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
