Ο δύσκολος και συναρπαστικός κόσμος της διαφήμισης
Τα χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εκεί κάπου στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, το εμπόριο γνώρισε μια τεράστια άνθηση. Οι άνθρωποι ήθελαν να αφήσουν γρήγορα πίσω τους τις παραστάσεις του πολέμου και να επουλώσουν τις πληγές που αυτός άφησε στις ζωές τους. Η αναζήτηση της ευζωίας, η διασκέδαση και ο καταναλωτισμός αποτέλεσαν τα βασικά ενδιαφέροντα του ανθρώπου που έβγαινε τραυματισμένος από τα συντρίμμια μιας παγκόσμιας καταστροφής.
Μαζί με το εμπόριο αναπτύχθηκε ραγδαία και ένας άλλος τομέας, αυτός της διαφήμισης. Τα νέα προϊόντα έπρεπε να γίνουν γνωστά, να «επικοινωνηθούν» όπως λέμε σήμερα, στο καταναλωτικό κοινό που άρχισε πια να αποκτά αγοραστική δύναμη. Στην αρχή, βέβαια, οι διαφημίσεις αφορούσαν μόνο τα έντυπα και το ραδιόφωνο, αποτελώντας ταυτόχρονα και τη βασική πηγή οικονομικής τους ενίσχυσης. Σύντομα, λοιπόν, οι ραδιοφωνικές εκπομπές γέμισαν από διαφημίσεις που εκφωνούνταν μεταξύ των προγραμμάτων, ενώ τα περιοδικά και οι εφημερίδες εμπλουτίστηκαν με καταχωρίσεις που γίνονταν όλο και πιο ελκυστικές στο μάτι και συνδιαμόρφωσαν την αισθητική του γραπτού Τύπου. Οι μεγαλουπόλεις, επίσης, είδαν τους τοίχους τους, τις στάσεις των λεωφορείων και τους σταθμούς των τρένων να καλύπτονται με διαφημιστικές αφίσες, κάτι που άλλαξε τη φυσιογνωμία τους μέχρι και σήμερα.
Ωστόσο, η μεγάλη επανάσταση συντελέστηκε λίγα χρόνια αργότερα. Η εφεύρεση της τηλεόρασης έφερε τις τηλεοπτικές διαφημίσεις, που ως τότε έβλεπαν οι θεατές στους κινηματογράφους πριν από την έναρξη της ταινίας, στη συσκευή που όλοι πια άρχισαν να έχουν στο σαλόνι του σπιτιού τους. Η σχέση, μάλιστα, της τηλεόρασης με τη διαφήμιση ήταν σχέση ζωής, αφού τα τηλεοπτικά προγράμματα ήταν δωρεάν, οπότε το προϊόν ήταν ουσιαστικά εκείνο που χρηματοδοτούσε τις τηλεοπτικές παραγωγές. Οι πρώτες διαφημίσεις ήταν πολύ απλές και βρίσκονταν σε ένα «πειραματικό» στάδιο, αφού το βασικό τους μέλημα ήταν απλά να προβληθεί το διαφημιζόμενο προϊόν στους τηλεθεατές.
Καθώς, όμως, ο τομέας της διαφήμισης αναπτυσσόταν όλο και περισσότερο στο πέρασμα του χρόνου, με την ταυτόχρονη εξέλιξη των τεχνολογικών μέσων, τα διαφημιστικά μηνύματα άρχισαν να αποκτούν οντότητα, να έχουν αρχή, μέση και τέλος, αλλά και να γίνονται πιο σύνθετα και περίτεχνα. Αρκετά από αυτά, μάλιστα, έχουν ιδιαίτερη αξία, θυμίζουν μικρές ταινίες και δεν είναι λίγες οι φορές που το εύρημά τους ή το σενάριό τους ήταν τόσο ευφάνταστο που τελικά έμενε στον νου των τηλεθεατών περισσότερο απ’ ό,τι το ίδιο το προϊόν που έπρεπε να προβληθεί.
Η διαφήμιση έχει πια καθιερωθεί ως μορφή τέχνης από τις διαφημιστικές εταιρείες, κάτι που φαίνεται από ορισμένες διαπιστώσεις που εύκολα μπορεί να κάνει κανείς. Κατ’ αρχάς, πρόκειται για μια ενασχόληση απόλυτα επαγγελματική, η οποία μάλιστα διδάσκεται. Επίσης, είναι αλήθεια πως λειτουργεί σχεδόν ισότιμα με την Έβδομη Τέχνη, τον κινηματογράφο. Αφενός πολλοί γνωστοί σκηνοθέτες του σινεμά ασχολήθηκαν με τη διαφήμιση, αφετέρου πολλοί διαφημιστές έκαναν το άλμα προς τη μεγάλη οθόνη, ενώ αρκετοί κειμενογράφοι μεταπήδησαν στον χώρο του σεναρίου. Εδώ και πολλά χρόνια η διαφήμιση αποτελεί αυτόνομο κλάδο και έχει πάψει να θεωρείται «δεύτερη» εργασία ή ένας τρόπος για να «συμπληρώσουν» το εισόδημά τους οι κινηματογραφιστές.
Και όσο η εμπορική δραστηριότητα θα συνεχίζει να αναπτύσσεται, η διαφήμιση θα είναι πάντα δίπλα της, αποτελώντας μια απαιτητική αλλά και ενδιαφέρουσα απασχόληση που θα προσφέρει πάντα επαγγελματικές ευκαιρίες και νέες θέσεις εργασίας.
