Η διεύθυνση IP (internet protocol), ή διεύθυνση πρωτοκόλλου Internet, είναι μια αριθμητική ετικέτα που αποδίδεται σε κάθε συσκευή συνδεδεμένη σε ένα δίκτυο υπολογιστών. H ετικέτα αυτή επιτρέπει την αποστολή πληροφοριών μεταξύ συσκευών, χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο Internet για επικοινωνία, με τον αντίστοιχο τρόπο που στην μη-ηλεκτρονική πραγματικότητα οι εταιρείες και οργανισμοί χρησιμοποιούν αριθμούς πρωτοκόλλου. Με τον αριθμό αυτό επικοινωνεί, βρίσκεται και αναγνωρίζεται η συσκευή μας. Στον επίσημο όρο “πρωτόκολλο”, περιλαμβάνεται ένα σύνολο κανόνων που πρέπει να ακολουθείται από ώστε να επιτραπεί η αμφίδρομη ροή δεδομένων μεταξύ συσκευών. Αμφίδρομη ροή δεδομένων, είναι το κλειδί στην περαιτέρω κατανόηση: Στην απέναντη πλευρά της σύνδεσής μας, βρίσκονται φυσικά οι ιστοσελίδες που επισκεπτόμαστε. Συνεπώς, κάθε ιστοσελίδα θα πρέπει να έχει την δική της μοναδική διεύθυνση πρωτοκόλλου. Είναι συνδεδεμένη με την τοποθεσία Κάθε συσκευή που συνδέεται σε ένα οποιοδήποτε δίκτυο, αποκτά μία διεύθυνση IP. Η διεύθυνση IP σχετίζεται μόνο με την τοποθεσία (εκτός κι αν χρησιμοποιείτε VPN- virtual private network). Όταν δηλαδή είστε στο σπίτι σας και συνδέεστε στο ίντερνετ, χρησιμοποιείτε μια διεύθυνση IP. Αν αργότερα συνδεθείτε από το γραφείο, ή το δίκτυο μίας καφετέριας, κάθε μία φορά θα έχετε χρησιμοποιήσει διαφορετική διεύθυνση IP. Το ίδιο ισχύει για όλες τις συσκευές που συνδέονται σε δίκτυο, όπως το κινητό, τάμπλετ, εκτυπωτής, και ακόμα xbox και playstation. 000.000.01.1 & 2001:0db8:85a3:0042:1000:8a2e:0340:2334 Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι διευθύνσεων IP Πληκτρολογήστε, όπως συνηθίζεται, “what’s my IP” στο google. Θα βρείτε την διεύθυνση πρωτοκόλλου σας, στη μορφή αριθμών με ενδιάμεσες τελείες. Θα δείτε επίσης ένα από τα 2 αποτελέσματα αριθμών (ή και τα 2 κάποιες φορές): IPv4 (έκδοση 4 -version 4- του πρωτοκόλλου διαδικτύου): H παλαιότερη και γνωστότερη έκδοση του συστήματος διευθύνσεων IP, αποτελείται από μια τέσσερις ομάδες αριθμών που χωρίζονται με τελείες (π.χ. 019.968.0.1). Ο αριθμός μέσα σε κάθε ομάδα μπορεί να κυμαίνεται από 0 έως 255, παρέχοντας έναν πεπερασμένο αριθμό μοναδικών διευθύνσεων. Για όσους ενδιαφέρονται για βασικά μαθηματικά, οι συνδυασμοί που προκύπτουν είναι 256^4, δίνοντας κάτι λιγότερο από από 4.3 δισεκατομμύρια. Με τον πληθυσμό μας, και αριθμό των συσκευών και ιστοτόπων που προκύπτουν, φυσική συνέπεια είναι να μην φτάσει αυτός ο πεπερασμένος αριθμός, και χρειάστηκε να αναπτυχθεί νέα έκδοση του πρωτοκόλλου. IPv6 (Internet Protocol version 6): Με την εξάντληση των αριθμών του IPv4, το IPv6 εισήχθη για να διευρύνει τη δεξαμενή των διαθέσιμων διευθύνσεων IP. Αυτήν τη φορά, η διεύθυνση αποτελείται από 8 ομάδες με συνδυασμούς αριθμών και γραμμάτων, (π.χ. 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334), με αποτέλεσμα οι συνδυασμοί να φτάνουν την τάξη του 10^38. Ο αριθμός αυτός αρκεί για όχι μόνο τον πλανήτη γη, αλλά και για αρκετούς άλλους! Γιατί βλέπετε ακόμα μόνο IPv4 διεύθυνση στον υπολογιστή; Η μετάβαση από την έκδοση 4 στην 6 είναι μια αργή και (πολύ) πολύπλοκη διαδικασία. Για τον γενικό πληθυσμό, το πρόβλημα αυτό ευτυχώς δεν μας αφορά και δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Ο πονοκέφαλος ανήκει στους παρόχους ίντερνετ, στους οποίους ευχόμαστε υπομονή και καλή τύχη. Συνοπτικά, οι διευθύνσεις IP εξυπηρετούν διάφορες σημαντικές λειτουργίες: Αναγνώριση συσκευής: Η “ετικέτα” Όπως ορίσαμε στην αρχή του άρθρου, η διεύθυνση διαδικτυακού πρωτοκόλλου βοηθά στην αναγνώριση και τον εντοπισμό των συνδεδεμένων συσκευών στο δίκτυο. Όπως γνωρίζουμε, μπορούμε να κρύψουμε τη διεύθυνση IP για συγκεκριμένους λόγους απορρήτου. Η συζήτηση αυτή είναι μεγάλη, αλλά γενικώς δεν υπάρχει κάποιος κρίσιμος λόγος απόκρυψης της διεύθυνσής μας. Όταν ταξιδεύουμε και χρησιμοποιούμε VPN για οποιοδήποτε λόγο όμως, μπορούμε να κατανοήσουμε ένα απλό παράδειγμα στο οποίο η τοποθεσία μας, και συνεπώς η διεύθυνση πρωτοκόλλου, αλλάζει και δεν εντοπίζεται το ίδιο εύκολα. Επικοινωνία μέσω διαδικτύου: η “συνομιλία/αλληλογραφία” Η συσκευή σας χρησιμοποιεί τη διεύθυνση IP για να επικοινωνήσει με τους ιστότοπους του ενδιαφέροντός σας. Όπως θα λειτουργούσε ένας διάλογος, οι διακομιστές υπηρεσιών που παρέχουν τις ιστοσελίδες, με τη σειρά τους, χρησιμοποιούν τις μοναδικές διευθύνσεις IP για να στείλουν τις ζητούμενες πληροφορίες πίσω στη συσκευή σας. Ασφάλεια: Τα πρωτόκολλα των διευθύνσεων IP περιλαμβάνουν πληθώρα πακέτων ασφαλείας, με ενδελεχή ορισμό των πληροφοριών που πρέπει να προστεθούν σε ένα IP πακέτο για να πραγματοποιηθούν η κρυπτογράφηση δεδομένων, και κυρίως οι έλεγχοι εμπιστευτικότητας και ακεραιότητας. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν δημόσιες (εξωτερικές) διευθύνσεις IP, οι οποίες είναι ορατές στο διαδίκτυο, όπως το router και το modem που εγκαθιστούμε. Το router μας μετά διαχειρίζεται τις ιδιωτικές (εσωτερικές) διευθύνσεις IP, οι οποίες χρησιμοποιούνται εντός τοπικών δικτύων (Local Area Network, LAN), όπως τα δίκτυα σπιτιού ή γραφείου, και δεν είναι άμεσα προσβάσιμες από το διαδίκτυο.