Τριάντα χρόνια πριν, στις 19/10/1987, οι δείκτες της Γουόλ Στριτ κατέρρευσαν. Μέχρι σήμερα δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως τα αίτια, τα οποία σε μεγάλο βαθμό αποδίδονται και στην τεχνολογία της εποχής.
Η «Μαύρη Δευτέρα» έχει χαραχθεί στη μνήμη του χρηματιστή Λούις Σαλσέντι. Τότε ήταν γύρω στα 25 και «το παιδί για όλες τις δουλειές», όπως λέει ο ίδιος. «Ήμουν εκείνος που μετέφερε τις εντολές από τον κάτω όροφο πάνω στα γραφεία των χρηματιστών», θυμάται χαρακτηριστικά.
Σκηνές πανικού στη Γουόλ Στριτ
Η μια εντολή ακλουθούσε την επόμενη. Οι δείκτες εκείνη τη μοιραία μέρα βρίσκονταν σε ελεύθερη πτώση. «Μου είχαν αναθέσει να πουλήσω 300.000 μετοχές. Στην αρχή 50.000 για σαράντα δολάρια, μετά 50.000 για τριάντα και 100.000 για 28 δολάρια. Ήταν γελοίο», λέει ο Σαλσέντι.
Χρηματιστής μετά το τέλος της συνεδρίασης
Ένας άλλος χρηματιστής σε απόγνωση
Το χρονικό της πτώσης
Μέχρι εκείνη την ημέρα η χρονιά του ’87 είχε εξελιχθεί καλά για τον Dow Jones. Μέχρι τον Αύγουστο ο δείκτης είχε φθάσει τις 2.700 μονάδες. Λίγες εβδομάδες πριν το κραχ έπεσε στις 2.200. «Η επιπλέον απώλεια των 500 μονάδων που σημειώθηκε τη 'Μαύρη Δευτέρα' ισοπέδωσε τα ετήσια κέρδη», εξηγεί ο ιστορικός οικονομίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Ρίτσαρντ Σίλα. Ήταν η μεγαλύτερη ποσοστιαία ημερήσια απώλεια στην ιστορία του Dow Jones.
Σύμφωνα με τον Σίλα, εκτός από τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις και η νέα για εκείνη την εποχή τεχνολογία έπαιξε σημαντικό ρόλο, αρνητικό στην περίπτωση αυτή. «Οι δικλείδες ασφαλείας των χαρτοφυλακίων έπρεπε να προστατεύσουν τους κατόχους από μεγάλες απώλειες. Όμως το σύστημα πουλούσε αυτόματα μετοχές όταν έπεφταν οι δείκτες. Έτσι η μέθοδος που υποτίθεται θα έπρεπε να είχε δράσει προστατευτικά για τις συναλλαγές, τελικά έβλαψε τους επενδυτές».
Κόσμος συγκεντρωμένος έξω από το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης
Ο ρόλος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας
Ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Άλαν Γκρίνσπαν έδωσε εντολή για άμεση μείωση των επιτοκίων αναφοράς και χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. «Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ήρθε σε επαφή με τις τράπεζες της Νέας Υόρκης και έκανε σαφές ότι οι χρηματιστές της Γουόλ Στριτ χρειάζονται επειγόντως χρήματα. Ζητήθηκε από τις τράπεζες να συνεχίσουν να δίνουν δάνεια στους χρηματιστές και εκείνη από την πλευρά της εξασφάλισε τη χρηματοδότηση των τραπεζών».
Όμως ο Dow Jones μπόρεσε να ανακάμψει και σε ετήσια προοπτική να σημειώσει μάλιστα άνοδο της τάξης του 3%. «Η αγορά είναι το μόνο αφεντικό», λέει ο χρηματιστής. «Μπορεί να υπάρχουν διάφορες γνώμες για την οικονομία, τις μετοχές και τις επιχειρήσεις, αλλά τελικά η ίδια η αγορά χαράζει τη δική της πορεία».
Πρωτοσέλιδα της εποχής
Εκείνη την ημέρα ο δείκτης Dow Jones έχασε το 22% της αξίας του. Κάποιοι χρηματιστές αυτοκτόνησαν, πηδώντας από το μπαλκόνι του αμερικανικού χρηματιστηρίου...
Άλλα γεγονότα που συνέβησαν 19 Οκτωβρίου:
1453... Οι Γάλλοι με τον Κάρολο Β' ανακαταλαμβάνουν το Μπορντό και λήγει ο Εκατονταετής Πόλεμος. Οι Άγγλοι κρατούν στο ευρωπαϊκό έδαφος μόνο το Καλέ.
1813…Ο Μέγας Ναπολέων ηττάται από τις δυνάμεις του Έκτου Συνασπισμού (Πρωσία, Ρωσία, Μ. Βρετανία, Αυστρία, Σουηδία και Γερμανικά Κράτη) στη Μάχη της Λειψίας, γνωστή και ως η Μάχη των Εθνών. Είναι η μεγαλύτερη μάχη στην Ευρώπη, πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, με εμπλοκή 500.000 στρατιωτών
1863… Ο πρίγκιπας της Δανίας Γεώργιος Α' ορκίζεται Βασιλεύς των Ελλήνων ενώπιον της Εθνοσυνέλευσης.
1904... Αρχίζει ο πόλεμος Ρωσοτουρκικός πόλεμος.
1912.. Αρχίζει η μάχη των Γιαννιτσών. από τις σημαντικότερες του Α' Βαλκανικού Πολέμου. Η λαμπρή νίκη του Ελληνικού Στρατού κατά τη μάχη αυτή την επομένη, άνοιξε τον δρόμο προς τη Θεσσαλονίκη.
1915... Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιταλία και η Ρωσία κηρύττουν τον πόλεμο στη Βουλγαρία.
1919…Ο Χίτλερ γίνεται 55ο μέλος του Γερμανικού Εργατικού Κόμματος (DAP), το οποίο αργότερα θα μετατρέψει στο ναζιστικό Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (ΝSDAP).
1921... Kαταρρέουν οι μετοχές στη Wall Street της Νέας Υόρκης, ενώ κύμα πωλήσεων κατακλύζει την χρηματιστηριακή αγορά.
1934... Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας επανεκλέγεται ο Αλέξανδρος Ζαϊμης.
1943… Ο αμερικανός μεταπτυχιακός φοιτητής Άλμπερτ Σατζ ανακαλύπτει τη στρεπτομυκίνη, το πρώτο αντιβιοτικό φάρμακο για την καταπολέμηση της φυματίωσης.
1960… Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφασίζουν την επιβολή εμπάργκο στην κομμουνιστική Κούβα.
...Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών επιβάλει εμπάργκο και σταματά τις εξαγωγές στην κομμουνιστική Κούβα, σε μία προσπάθεια να εκδιώξουν τον επαναστατικό ηγέτη Φιντέλ Κάστρο.
1972... Αρχίζει η Συνάντηση Κορυφής της ΕΟΚ στο Παρίσι, όπου αποφασίζεται να δημιουργηθεί από την 1η Απριλίου 1973 η ευρωπαϊκή νομισματική μονάδα.
1980... Η κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη επαναφέρει την Ελλάδα στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, από το οποίο είχε αποχωρήσει το 1974, μετά την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο.
1993... Εκλέγεται πρωθυπουργός στο Πακιστάν η Μπεναζίρ Μπούτο, τρία χρόνια μετά την εκλογική της ήττα.
2003… Η Μητέρα Τερέζα αγιοποιείται από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β'.
2002... Στην Ιρλανδία διεξάγεται για δεύτερη φορά δημοψήφισμα για τη Συνθήκη της Νίκαιας. Ανακούφιση στην Ευρώπη, καθώς οι Ιρλανδοί σε ποσοστό 62,9% δίνουν το πράσινο φως στη Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2005… Ξεκινά στη Βαγδάτη η δίκη του Σαντάμ Χουσεΐν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Σαν σήμερα το 1862 γεννήθηκε ο Αύγουστος Λιμιέρ, δημιουργός της πρώτης ταινίας στην ιστορία του κινηματογράφου. Την ίδια μέρα το 1784 γεννήθηκε ο Μεγάλος Δάσκαλος του Γένους, από την Άνδρο, Θεόφιλος Καΐρης.
Σαν σήμερα, το 1862 πέθανε, ανήμερα των γενεθλίων του, σε ηλικία 77 ετών, ο Βρετανός γιατρός και συγγραφέας σερ Τόμας Μπράουν. Την ίδια μέρα το 1745, πέθανε ο ιρλανδός συγγραφέας Τζόναθαν Σουίφτ, που έγραψε το πασίγνωστο μυθιστόρημα «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ».
iefimerida.gr με πληροφορίες από Deutsche Welle
