Κατά 80-85% περιορίστηκε η διάθεση της πλαστικής σακούλας στην αγορά με την επιβολή του περιβαλλοντικού κόστους.
Το οικονομικό όφελος που αποδόθηκε στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης αγγίζει τα 7,7 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι το τέλος του 2019 η Ελλάδα θα πρέπει να πιάσει τον ευρωπαϊκό στόχο για μείωση της κατανάλωσης πλαστικής σακούλας, έως 90 πλαστικές σακούλες ανά άτομο, την ώρα που το 2017 η αντίστοιχη αναλογία ήταν 300 με 400 πλαστικές σακούλες ανά άτομο.
Στόχος είναι η κατανάλωσή της μέχρι το 2025 να φθάσει στις 40 σακούλες ανά άτομο ετησίως. Όπως τόνισε στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος με αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από τη κατάργηση της δωρεάν πλαστικής σακούλας, η τιμή της οποίας από την 1 Ιανουαρίου 2019 ανέρχεται από τα 0,04 στα 0,09 λεπτά του ευρώ «αυτή τη στιγμή υπάρχει μια μεγάλη μείωση της κατανάλωσης της λεπτής πλαστικής σακούλας. Όμως ακόμα είμαστε σε έναν ρυθμό που -τουλάχιστον με τα δεδομένα που έχουμε εμείς από τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, τις αλυσίδες και τη λιανική πώληση- δείχνει ότι έχουμε μια εκτίμηση κατανάλωσης περίπου γύρω στις 620 με 650 εκατ. σακούλες το χρόνο. Αν συνυπολογίσετε και τα περίπτερα, τη λαϊκή αγορά και τα μικρά μαγαζιά που δεν έχουμε ακόμη πλήρη καταγραφή, περνάμε το στάνταρ που έχουμε βάλει, που είναι 90 λεπτές πλαστικές σακούλες ο κάτοικος το χρόνο, που είναι η ευρωπαϊκή οδηγία».
Για τα επόμενα βήματα του υπουργείου στο θέμα της μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας, ο κ Φάμελλος επεσήμανε ότι θα εφαρμοστεί το μέτρο που είχε αποφασιστεί εδώ και 1,5 χρόνο και προβλέπει την αύξηση του περιβαλλοντικού τέλους της λεπτής πλαστικής σακούλας. «Το σύνολο αυτού του πόρου θα επιστραφεί στους πολίτες. Ήδη υπάρχει μια πρώτη πιλοτική ενέργεια όπου 50.000 λεπτές πλαστικές τσάντες, 11.000 πάνινες και 2.500 καροτσάκια θα αποδοθούν σε πολίτες σε τέσσερις δήμους της χώρας. Ελπίζουμε να γίνει αυτό εντός του Ιανουαρίου και προσπαθούμε να έχουμε κι έναν δήμο του νομού Θεσσαλονίκης σε αυτό το πιλοτικό έργο» σχολίασε.
Εξήγησε, παράλληλα, ότι πρόκειται ουσιαστικά για επιστροφή στους πολίτες των μέσων «μεταφοράς των καταναλωτικών προϊόντων που οι ίδιοι κατά κάποιο τρόπο έχουν πληρώσει με το περιβαλλοντικό τέλος, γιατί ούτε ένα λεπτό του ευρώ από το περιβαλλοντικό τέλος δεν θα καταλήξει στα ταμεία του κράτους, καθώς δεν είναι φόρος».
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επανέλαβε ότι «η αλλαγή αυτής της άσχημης καταναλωτικής συνήθειας είναι υποχρεωτική» και σημείωσε: «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ρυπαίνουμε τις θάλασσές, τα ποτάμια, τα βουνά μας και να υποβαθμίζουμε και την ποιότητα ζωής μας και το τουριστικό μας προϊόν κι αυτήν την πανέμορφη φύση που έχει η χώρα μας».
Εξάλλου, έκανε λόγο και για αλλαγή νοοτροπίας εντός του 2019 ώστε «η διαχείριση των απορριμμάτων να περάσει σε μια λογική επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και μείωσης ταφής, γιατί», όπως είπε, «δεν αξίζει στην Ελλάδα το 2019 -αυτό χαιρετούμε και αποδεχόμαστε- να πληρώνει φόρους, να πληρώνει πρόστιμα για την ταφή και τις χωματερές».
Κάνοντας μια ευχή για το 2019 σημείωσε: «Το 2019 είναι ένας χρόνος που θα πρέπει να κερδίσουμε στοιχήματα όχι μόνο μέσα στη χώρα μας αλλά και έξω από αυτήν. Για το υπουργείο Περιβάλλοντος τα μεγάλα στοιχήματα είναι αυτό της κλιματικής αλλαγής και της βιώσιμης ανάπτυξης. Η βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να συνδέσει και τις κοινωνικές ανάγκες του ανθρώπου και τις περιβαλλοντικές ανάγκες του ανθρώπου και είναι αυτή που θα δώσει περισσότερη δουλειά, θα δώσει περισσότερη προκοπή στον τόπο μας κι ένα μέλλον που θα αξίζει και στα παιδιά μας. Αυτός είναι ο λόγος που και οι πολίτες επιλέγουν τις κυβερνήσεις τους αλλά κι εμείς θα θέλαμε να δουλεύουμε κάθε μέρα για να πάει και η χώρα μας αλλά και συνολικά η υφήλιος καλύτερα».
Το 95% της μόλυνσης στο βυθό είναι πλαστικά
Ο βυθός της θάλασσας βρίθει πλαστικών απορριμμάτων, με μόλις 10 είδη πλαστικών αντικειμένων μιας χρήσης, όπως καλαμάκια, δοχεία φαγητού, πλαστικά ποτήρια, μπατονέτες, σακούλες μεταφοράς, μπαλόνια κα, να αποτελούν το 43% όλων των θαλάσσιων σκουπιδιών που μολύνουν τους ωκεανούς, σύμφωνα με την τελευταία ευρωπαϊκή έκθεση. Στην πλειοψηφία τους μετά τη χρήση τους καταλήγουν συχνά στη φύση, ξεβράζονται σε παραλίες ή βυθίζονται στους ωκεανούς, επηρεάζοντας αρνητικά τα οικοσυστήματα, τη βιοποικιλότητα, τη ζωή.
Ειδικά για τη Μεσόγειο, έρευνα του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF), που δημοσιοποιήθηκε το καλοκαίρι αποκάλυπτε ότι τα πλαστικά αποτελούν το 95% των σκουπιδιών που εντοπίζονται τόσο στον βυθό της θάλασσας, όσο και στις ακτές. Η ρύπανση αυτή προέρχεται κυρίως από την Τουρκία και την Ισπανία, και σε δεύτερη φάση, από την Ιταλία, την Αίγυπτο, τη Γαλλία και την Ελλάδα, με τους τουρίστες να ευθύνονται για την ετήσια αύξηση κατά 40% των απορριμμάτων που καταλήγουν στη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα καταναλώνει περίπου 0,6 εκατομμύρια τόνους πλαστικών. Τα στοιχεία 80 καθαρισμών ελληνικών ακτών, στο πλαίσιο έρευνας, καταδεικνύουν ότι το πιο κοινό υλικό ρύπανσης είναι το πλαστικό με ποσοστά από 43% έως 51% και ακολουθούν το χαρτί με 13% έως 18% και το αλουμίνιο με 7% έως 12%.
Η Ελλάδα πρέπει έως το 2020 να ανακυκλώνει το 65% των πλαστικών συσκευασιών που χρησιμοποιεί, ενώ τώρα φτάνει μόνο το 20% με μόλις το 24% των Ελλήνων να δηλώνει ότι αποφεύγει την αγορά πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης.
Σημειώνεται ότι η Ευρώπη των 28, μαζί με τη Νορβηγία και την Ελβετία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός πλαστικών στον κόσμο (μετά την Κίνα), παράγοντας 27 εκατ. τόνους πλαστικών απορριμμάτων κάθε χρόνο και απορρίπτοντας 150-500.000 εκατ. τόνους μικροπλαστικών στη Μεσόγειο και τις ευρωπαϊκές θάλασσες σε ετήσια βάση.
Τι ισχύει σε χώρες της Ευρώπης
Εκτός από την Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επιβληθεί ανάλογα περιβαλλοντικά τέλη για τη μείωση της πλαστικής σακούλας. Ειδικότερα, σε Αγγλία και Πορτογαλία, το κόστος χρέωσης είναι 0,10 ευρώ, ενώ στη Βουλγαρία 0,05 ευρώ. Στην Πολωνία, η χρέωση θα επιβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2019. Ωστόσο η Ιταλία τις έχει απαγορεύσει από το 2011.
Ενδεικτικά, το κόστος της πλαστικής σακούλας στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι:
Βουλγαρία: 0,05 ευρώ/σακούλα
Ολλανδία: 0,25 ευρώ/σακούλα
Πολωνία: 0,30 ευρώ/σακούλα (ξεκινά από 1η Ιανουαρίου)
Ιρλανδία: 0,36 ευρώ/σακούλα
Αγγλία: 0,10 ευρώ/σακούλα
Πορτογαλία: 0,10 ευρώ/σακούλα
Ισπανία: 0,05 ευρώ/σακούλα οι πολύ μικρές πλαστικές και με 0,15 οι συνηθισμένες.
