Σημαντική στήριξη στην εγχώρια κατανάλωση αλλά και στην αγορά εργασίας θα φέρει από τις πρώτες κιόλας ημέρες του 2022 η υλοποίηση μιας σειράς διατάξεων που ψηφίστηκαν εντός του 2021, αρκετές από τις οποίες είναι επέκταση του τρέχοντος έτους. Αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης, διατήρηση μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, μείωση συντελεστών φορολόγησης επιχειρήσεων και μείωση προκαταβολής φόρου. Για τις επιχειρήσεις που συγχωνεύονται ο συντελεστής περιορίζεται περαιτέρω και φθάνει στο 15,5% για τρία χρόνια. Επίσης επεκτείνεται η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ και μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και το τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο του 2022. Παράλληλα, από την Πρωτοχρονιά ενεργοποιούνται οι νέες αντικειμενικές αξίες με αύξηση των τιμών ζώνης σε 7.000 περιοχές, εξέλιξη που θα οδηγήσει στην αύξηση των φόρων και των τελών. Εντός του πρώτου διμήνου η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τον νέο ΕΝΦΙΑ που θα ισχύσει για το 2022, ενώ ο φόρος ακινήτων θα ξεκινήσει να πληρώνεται στα τέλη Μαρτίου.
Οι ελαφρύνσεις για τα νοικοκυριά.
1. Αναστολή εισφοράς αλληλεγγύης. Ανάσα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, αλλά και για χιλιάδες άλλους φορολογουμένους προσφέρει η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Συγκεκριμένα, μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενοι (για τα εισοδήματα του 2021), όσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια και όσοι λαμβάνουν μερίσματα θα γλιτώσουν από την εισφορά αλληλεγγύης και το επόμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση στις αποδοχές (μέσω της αναστολής της εισφοράς και της μείωσης κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών) θα διατηρηθεί και το 2022. Η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης και το 2022 σηματοδοτεί επί της ουσίας και την κατάργησή της, καθώς το 2023 θα διεξαχθούν εθνικές εκλογές και είναι εξαιρετικά δύσκολο να επαναφέρει η κυβέρνηση έναν φόρο που επηρεάζει κυρίως τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης και είχε θεσπιστεί ως έκτακτος τα μνημονιακά χρόνια.
Αυτοί που θα γλιτώσουν την εισφορά αλληλεγγύης και το επόμενο έτος είναι:
• Μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα για τα εισοδήματα που αποκτούν από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης δεν ισχύει για τους φορολογουμένους οι οποίοι τα 2 προηγούμενα έτη πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμηρίων. Από τον φετινό Ιανουάριο οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα «βλέπουν» μια έμμεση αύξηση στους μισθούς, εξέλιξη η οποία δεν πρόκειται να αναστραφεί την επόμενη χρονιά. Για παράδειγμα, εργαζόμενος με 2 παιδιά και αποδοχές 1.500 ευρώ, έχει μηνιαία αύξηση περίπου 23 ευρώ, λόγω της μείωσης της παρακράτησης φόρου και των ασφαλιστικών του εισφορών.
• Ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι για τα εισοδήματα του 2021 που θα δηλωθούν το 2022, καθώς και οι αγρότες.
• Οσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης που αποκτά εισοδήματα 25.000 ευρώ από ενοίκια θα έχει όφελος ύψους 426 ευρώ από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης το 2022.
Αυξήσεις στο 55% των τιμών ζώνης όλης της επικράτειας φέρνουν οι νέες αντικειμενικές.
• Οσοι λαμβάνουν μερίσματα.
2. Νέες αντικειμενικές αξίες. Τον Ιανουάριο τίθενται σε ισχύ οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, με το υπουργείο Οικονομικών και τις αρμόδιες επιτροπές να έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις στο 55% των τιμών ζώνης όλης της επικράτειας. Με τις αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν και τις νέες εντάξεις περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, 13.808 περιοχές έχουν πλέον τιμή ζώνης και με βάση αυτή θα υπολογίζεται σχεδόν το σύνολο των φόρων που επιβάλλονται στην ακίνητη περιουσία. Στις νέες τιμές ζώνης, στο 55% έρχονται μέσες αυξήσεις 19,5%, στο 21% η μέση μείωση φτάνει το 14,7%, ενώ για το 24% των ζωνών οι τιμές παραμένουν αμετάβλητες.
3. Νέος ΕΝΦΙΑ. Τα αποκαλυπτήρια του ΕΝΦΙΑ 2022 θα πραγματοποιηθούν στο πρώτο δίμηνο του έτους. Μέχρι στιγμής έχουν ενσωματωθεί οι νέες αντικειμενικές αξίες στις υφιστάμενες ζώνες, ωστόσο εκκρεμεί η ένταξη στον φόρο κάποιων περιοχών που μπαίνουν για πρώτη φορά στο σύστημα. Ταυτοχρόνως, «τρέχουν» τα σενάρια που θα οδηγήσουν στη μείωση του φόρου. Ο νέος ΕΝΦΙΑ σχεδιάζεται από μηδενική βάση χωρίς να επέρχονται αλλαγές στη συνολική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, καθώς το οικονομικό επιτελείο έχει δεσμευθεί για δημοσιονομικά ουδέτερες αλλαγές. Θα περιλαμβάνει περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές ώστε να αποτραπούν μεγάλες επιβαρύνσεις και θα καταβάλλεται σε 10-12 δόσεις, με την πρώτη στα τέλη Μαρτίου.
4. Αποδείξεις. Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων. Στη λίστα των επαγγελμάτων βρίσκονται αρχιτέκτονες, δικηγόροι, γραφεία τελετών, υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας και νοσηλείας, υπηρεσίες καθαρισμού και συντήρησης, παιδικής φροντίδας, λιμουζίνες και ταξί, καθαριστήρια, υπηρεσίες ενοικίασης σκαφών αναψυχής, υπηρεσίες συμβουλευτικής, φωτογράφοι, καθώς και γυμναστήρια και σχολές χορού. Με τη νέα ρύθμιση η μείωση του φόρου θα φθάνει έως 450 ευρώ για φορολογουμένους με ετήσιο εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ, έως 1.100 ευρώ για ετήσιο εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ, έως 1.400 ευρώ για εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ, έως 1.800 ευρώ για εισόδημα από 30.000 έως 40.000 ευρώ και έως 2.200 ευρώ αν το ετήσιο εισόδημα υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ. Παράλληλα οι ετήσιες δαπάνες κάθε φυσικού προσώπου για επισκέψεις σε γιατρούς, οδοντιάτρους, ορθοδοντικούς και κτηνιάτρους, καθώς και για εξετάσεις σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και για άλλες υπηρεσίες ιατρικού χαρακτήρα, πλην της αγοράς φαρμάκων και της νοσηλείας σε νοσοκομεία, θα μετρούν διπλά (απόδειξη 100 ευρώ θα μετράει για 200 ευρώ) για την κάλυψη του 30% του ετήσιου πραγματικού εισοδήματος με ηλεκτρονικές δαπάνες.
5. Φορολοταρία. Τον Ιανουάριο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη κλήρωση μοιράζοντας χρηματικά έπαθλα έως και 50.000 ευρώ. Τα Χριστούγεννα θα πραγματοποιείται η μεγάλη κλήρωση με έπαθλο 100.000 ευρώ. Σύμφωνα με τις αλλαγές που προωθούνται, κάθε μήνα 500 τυχεροί θα κερδίζουν από 1.000 ευρώ, 70 από 5.000 ευρώ, 5 από 20.000 ευρώ και ένας υπερτυχερός φορολογούμενος θα κερδίζει 50.000 ευρώ.
6. ΦΠΑ. Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά και τα εισιτήρια των κινηματογράφων έχουν παραταθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2022. Επίσης μέχρι τέλος Ιουνίου ισχύει η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% στα γυμναστήρια, στα κολυμβητήρια και σε όσες σχολές χορού δεν απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ. Μόνιμο μέτρο είναι η μετάταξη για τις ζωοτροφές στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ.
7. Αυθαίρετα. Στις αρχές του 2022 θα κατατεθεί σχέδιο νόμου στη Βουλή για την αξιοποίηση των ακινήτων του Δημοσίου τα οποία δεν έχουν ενταχθεί στην ΕΤΑΔ, αλλά και στην τακτοποίηση των κατεχόμενων και ανταλλάξιμων κτημάτων (καταπατημένα), παρέχοντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες να αποκτήσουν οριστικούς τίτλους ιδιοκτησίας στα ακίνητα που κατέχουν αυθαίρετα, έναντι εύλογου τιμήματος.
Ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων μειώνεται στο 22%
Με μειωμένους συντελεστές θα φορολογηθούν το 2022 οι επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα μειώνεται ο συντελεστής από το 24% στο 22%. Πρόκειται για τη δεύτερη μείωση που γίνεται από την κυβέρνηση. Το 2019 είχε μειωθεί από το 28% στο 24% και πλέον περιορίζεται στο 22%. Για παράδειγμα, νομικό πρόσωπο με κέρδη 20.000 ευρώ, με τον φορολογικό συντελεστή 24% έπρεπε να καταβάλει φόρο 4.800 ευρώ. Με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στο 22% το ποσό του φόρου μειώνεται κατά 400 ευρώ. Το όφελος της επιχείρησης, με βάση και την πρώτη μείωση, ανέρχεται σε 1.200 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το 2019 μειώθηκε και ο συντελεστής στα διανεμόμενα κέρδη από 10% σε 5%. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία για τις περισσότερες επιχειρήσεις, η μείωση του συντελεστή, σε συνδυασμό με τη μείωση της προκαταβολής φόρου από το 100% στο 80%, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και την επέκταση του προγράμματος επιδότησης 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 θέσεις, προσφέρουν ανάσες ρευστότητας. Επίσης για τις επιχειρήσεις που συγχωνεύονται μειώνεται ο οφειλόμενος φόρος κατά 30% για τρία χρόνια. Ατομικές επιχειρήσεις μπορούν να συμπράξουν συστήνοντας ένα νέο νομικό πρόσωπο και να τύχουν της ίδιας έκπτωσης. Οπως αναφέρει στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, για να διοχετευθούν τα 12,7 δισ. ευρώ δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει οι ελληνικές επιχειρήσεις να «μεγαλώσουν», ώστε να καταφέρουν να φθάσουν στο… ταμείο. Εκτιμούν, δε, ότι οι περισσότερες συγχωνεύσεις θα είναι από τις αναδυόμενες τεχνολογίες και την ψηφιοποίηση. Ωστόσο, η κυβέρνηση αυτό που επιθυμεί είναι να «σπρώξει» τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Τα τελευταία χρόνια οι όποιες συγχωνεύσεις προέρχονταν κυρίως από τον χώρο της ναυτιλίας και των τραπεζών, δηλαδή από πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που ήταν και παραμένουν ανταγωνιστικές. Τέλος, οι δαπάνες που σχετίζονται με την προώθηση της πράσινης οικονομίας, της ενέργειας και την ψηφιοποίηση θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως 100%.
Ρεπορτάζ Προκόπης Χατζηνικολάου (kathimerinigr)
