23 Απριλίου.Παγκόσμια ημέρα βιβλίου!

23 Απριλίου – παγκόσμια ημέρα βιβλίου Πέντε είναι τα βιβλία που είναι σημαδεμένα πάνω στη βιβλιοθήκη μου και τα προτείνω ανεπιφύλακτα για κάθε άνδρα

Βιβλίο:  Ένας δρόμος που δεν ήθελα να τελειώνει ποτέ   
      Πέντε είναι τα βιβλία που είναι σημαδεμένα πάνω στη βιβλιοθήκη μου και τα προτείνω ανεπιφύλακτα για κάθε άνδρα. 1.Ο φύλακας στη σίκαλη, του J. D. Salinger,
2.Σφαγείο Νο 5, του Κερτ Βόνεγκαν,
3.Ο Πεταλούδας, του Ανρί Σαριέρ,
4.Η φάρμα των ζώων, του Τζωρτζ Όργουελ,
5.Η μητέρα του σκύλου, του Παύλου Μάτεσι Το Νο 1, γιατί διαθέτει φρεσκάδα, ακμαίο φως και την αιώνια νεότητα που είναι άτρωτη μπροστά στο μοιραίο, προβάλλει το μόνιμο ανικανοποίητο ύφος της εφηβείας μ’ εκείνη την όμορφη έπαρση για την διαρκή ανατρεπτική σκέψη και την επιθυμία φυγής. Αυτό σε κάθε εποχή συγκλονίζει∙ η επιθυμία φυγής. Το Νο 2 γιατί είναι ένα κλασικό αντιπολεμικό βιβλίο, μια υπερρεαλιστική σάτιρα του ανθρώπινου παραλογισμού και πατριωτισμού. Μιλά για τον βομβαρδισμό μιας Γερμανικής πόλης, της Δρέσδης με 125.000 νεκρούς μέσα σε μία νύχτα στο τέλος του 2ου Παγκόσμιο Πολέμου, γιατί μιλά για βομβαρδισμένα και για πειραγμένα μυαλά. Το Νο 3 γιατί περιγράφει την άρνηση μιας παράλογης καταδίκης, μιλά για το ανθρώπινο πείσμα του ήρωα – ράκος από τις κακουχίες και τις φυλακίσεις – που βρήκε το κουράγιο να σχεδιάσει τη φυγή του από το νησί του Διαβόλου πάνω σε δυο κολοκύθες.
Το Νο 4 γιατί σε κάθε πλανήτη, σε κάθε γαλαξία, η υποκρισία και το ψέμα θα κυριαρχούν, για χάρη του συμφέροντος, προδίδοντας και συντρίβοντας συλλογικά οράματα και την ελπίδα για ένα καλύτερο κόσμο. Η διαύγεια και το χιούμορ του καθηλώνουν τον αναγνώστη, δείχνοντας παράλληλα πως ο άνθρωπος σε κάθε εποχή είναι ανίκανος να τα βγάλει πέρα με τα πάθη του.
Το Νο 5 γιατί η ζωή για χάρη της επιβίωσης εκρήγνυται, πληρώνοντας το τίμημα του εξευτελισμού, πληρώνοντας κάθε τίμημα. Γιατί δείχνει με ποιο τρόπο ο άνθρωπος όταν γίνει θηρίο ανελέητο προκαλεί πόνο και θλίψη. Αν θέλεις να επινοήσεις μια ιστορία στην ψηφιακή εποχή, να την περιγράψεις με ασκήσεις μυθοπλασίας, με χειρουργικά εργαλεία και με λέξεις υψηλής τεχνολογίας, να κάνεις γεωτρήσεις  για να φτάσεις στα μεγάλα ρήγματα εκεί που προκαλούνται οι εσωτερικοί σεισμοί, να καταφέρεις « αυτό που μόνο το μυθιστόρημα μπορεί να πει »1 να φωτίσεις το μέρος όπου φλέγεται η ανθρώπινη ύπαρξη  χωρίς υπερβολές και χωρίς ατροφικές παραμορφώσεις.
        Τ’ όπλο είναι η ειρωνεία, είναι τα ποδοκροτήματα των λέξεων όταν σέρνουν τα πόδια τους πάνω στο λευκό χαρτί και πάνω στην ψηφιακή οθόνη. Βαθιά ειρωνεία, σαρκαστική, η οποία προκαλεί ρωγμές, ρήξεις και αμηχανίες, χωρίς μελοδραματισμούς και υπερβολική εκδήλωση των συναισθημάτων. Καυστικότητα, ειλικρίνεια και με την τρυφερότητα των φωτονίων εκείνων που σκάνε ζεστά και υπερήφανα κάθε πρωί στις γρίλιες του παντζουριού σου, ακυρώνοντας ολοκληρωτικές ιδεολογίες και καθεδρικές βιβλιοθήκες.   Με την λογοτεχνία μπορείς  να φτάσεις στο βάθος των πραγμάτων,  ρίχνοντας σε κάθε εποχή έναν καινούργιο προβολέα νέας γενιάς πάνω στα πράγματα για να τα φωτίσεις, να παρατηρήσεις τη ζωή, όταν αυτή συνέχεια συμβαίνει παντού, μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα  το οποίο δεν είχες πριν αντιληφθεί.     Η γραφή να σε συγκλονίζει χωρίς να απαντάει σε αιώνια και νέα ερωτήματα που γεννιούνται, αλλά να τα διατυπώνει εντούτοις με τον πιο ειλικρινέστερο τρόπο. Να γίνεις φωτιστής, φωτίζοντας άγνωστες στοές της ύπαρξης, τις βαθύτερες αλήθειες εκείνες που ενώνουν τους ήρωες , αλλά και αυτές που τους χωρίζουν, αυτές που τους κάνουν διαφορετικούς από τη βαρύτητα των παθών τους και πως επηρεάζονται από τις καθημερινές ανατροπές και πως αντιδρούν. Ζωή σε στιγμές έξαρσης. Γιατί τι άλλο μπορεί να είναι η λογοτεχνία, αν δεν είναι ένας ακαριαίος, αυθεντικός, δυσεύρετος ρυθμός της γλώσσας που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη με το ύφος του και με χειρουργικά εργαλεία τον αναγκάζει να νιώθει τα ίδια συναισθήματα με τους ήρωες, νιώθοντας όλο το βάρος των δυνάμεων που τη δημιούργησαν; Τι άλλο μπορεί να είναι αν δεν είναι  ένα στήριγμα, μια πίστη στην ανθρωπότητα, ένα σημάδι φιλοδοξίας όταν ο συγγραφέας καραδοκεί την εξουσία της αναγνώρισης, της επιτυχίας, της αποδοχής χωρίς αντίπαλο.   Με την λογοτεχνία ο αναγνώστης αποκτά μηδενική ανοχή στην χειραγώγηση, από όπου και αν προέρχεται αυτή. Αποκτά ένα νέο παράθυρο οπτικής για την κατανόηση του κόσμου. Αποκτά τα μαγικά κλειδιά διεύρυνσης της αντίληψης του, ώστε να μην συμβιβαστεί με την ζωή ως έχει, εκφράζοντας έτσι την δυσαρέσκεια του - σε κάθε εποχή -ότι η ζωή δεν μας αρκεί. Ότι είμαστε ανικανοποίητοι, μπροστά σε αυτήν την ανεπάρκεια, ότι για αιώνες θα ακολουθούμε πιστά τις επιθυμίες  και τα πάθη μας, με κάθε τίμημα. Η λογοτεχνία είναι καθαρόαιμη, φανταστική επινόηση, ένας επινοημένος κόσμος που ζει σε πραγματικό πεδίο βαρύτητας.  Να θέτεις συνεχώς το ερώτημα, γιατί γράφεις; Και να δίνεις πειστικές απαντήσεις. Γράφεις για να γνωρίσεις όσο μπορείς τον εαυτό σου; Γράφεις για να κοιτάς στον καθρέφτη κάθε εποχής τις αλλαγές που φύλαγες για τον εαυτό σου, τις αγωνίες και τις ελπίδες που σε κρατούσαν ζωντανό; Γράφεις γιατί ήθελες να ζήσεις βαθύτερα τη ζωή, εντονότερα, ή απλώς γιατί ήθελες να ζήσεις διαφορετικά; Ή γιατί ήθελες να δίνεις νόημα και ονόματα στα πράγματα; Ή γιατί επιθυμούσες να συναντήσεις την επόμενη μέρα με λιγότερο οδυνηρά πράγματα; Ή γιατί προσδοκούσες να πιαστείς από Κάπου και από Κάτι; Να ζήσεις και όχι να επιβιώσεις. Ή γιατί όπως αφήνει να εννοηθεί ο George Steiner στην « Σιωπή των Βιβλίων »2, το βιβλίο μπορεί να γίνει τροφή που ανακουφίζει και βελτιώνει τις συνθήκες ζωής, παρακινεί σε πράξεις που ανεβάζουν την ποιότητα της και οδηγούν σε μεγαλύτερη ελευθερία και αυτογνωσία.   Από την άλλη η λογοτεχνία έχει ανάγκη τη σιωπή. Γιατί μιλά με κριτικό μάτι, εξερευνά δίνοντας φωνή σε χαρακτήρες που είναι παραγνωρισμένοι, αφηγείται ιστορίες που συγκινούν τον αναγνώστη. Θέτει ερωτήματα∙ δεν δίνει απαντήσεις. Η λογοτεχνία δεν γράφεται για να διακοσμεί βιβλιοθήκες, αναλογικές ή ψηφιακές. Είναι ένα εργαλείο για να επιτίθεσαι αλλά και να αμύνεσαι. Η λογοτεχνία δαγκώνει τη ζωή σε στιγμές έντασης. Οι χαραχτήρες της δεν είναι αληθινοί, αλλά υπερβαίνουν τη ζωή∙ δείχνουν τις πληγές της σε στιγμές έξαρσης. Δεν προτείνουν καμιά θεραπεία.     Η μυθιστορηματική τέχνη δηλώνει πεισματικά ανεξάρτητη από κάθε σύστημα προκατασκευασμένων ιδεών∙ δεν κρίνει, δεν διακηρύσσει αλήθειες, αγωνίζεται γι’ αυτές. Αναρωτιέται, περιγράφει, εξετάζει. Δεν φιλοσοφεί, δεν φλυαρεί, δεν διδάσκει. Προικίζει τον αναγνώστη με ισχυρές γλωσσικές και κριτικές ικανότητες. Έτσι έρχεται σε καλύτερη επαφή με το περιβάλλον που ζει. Γιατί το κείμενο διέθετε την πιθανότητα, ίσως να «κατοικούσε » μέσα του, η ομορφιά.  Ο Κάφκα μας έδειξε με το έργο του πώς οι αυταρχικές κοινωνίες  παραμορφώνουν το ανθρώπινο πνεύμα και ο Μάρκες αποκάλυψε πόσο κοντά στην πραγματική ζωή βρίσκεται το παράλογο όταν μια χώρα – σήμερα ο πλανήτης- κυριαρχείται από ψέμα.
  Ο συγγραφέας δεν δημιουργεί ένα κόσμο ιδεατό που υπάρχει μόνο ως ιδέα. Είναι ανθρώπινος: με πάθη, εντάσεις, μίση και ματαιοδοξία, εριστικότητα, σκληρότητα, ρήξη. Και αυτόν τον κόσμο ο συγγραφέας συνέχει τον επωάζει, παρόλο που τον τρομοκρατεί, τον εκκολάπτει συνεχώς γιατί αδυνατεί να τον απορρίψει. Τον καταστρέφει, αλλά αυτός ξαναδημιουργείται. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Σημ1: Μ.Κούντερα Ο Πέπλος, Εστία 2005
Σημ 2: George SteinerΣιωπή των Βιβλίων, Ολκός 2006
Βασίλης Ν. Πης
Αθλητικό Πολύκεντρο Δήμου Κω
85300  Κως 22420-22051
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.