Μετά την Κάλυμνο, το πλοίο της γραμμής πιάνει χαράματα το λιμάνι της Κω. Η πόλη ποζάρει νωχελικά κάτω από το πρώτο φως του ήλιου και σε γοητεύει με το πλήθος των ιστορικών μνημείων που βρίσκονται διάσπαρτα παντού, όπου και να στρέψεις το βλέμμα.
Μανδράκι, το παλιό λιμάνι, εδώ δένουν τα καΐκια των ψαράδων και τα εκδρομικά σκάφη. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Μανδράκι, το παλιό λιμάνι, εδώ δένουν τα καΐκια των ψαράδων και τα εκδρομικά σκάφη.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Παρόλο που τα σημάδια της Ενετοκρατίας και των Ιπποτών της Ρόδου είναι εμφανή ολόγυρα, η κληρονομιά των αρχαίων Ελλήνων είναι αυτή που κερδίζει τις εντυπώσεις μέσα από αμέτρητους αρχαιολογικούς χώρους σε κάθε γωνιά της.
Ομως η σύγχρονη Κως χαρακτηρίζεται και από έντονο ρυθμό οικοδόμησης, ενώ οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, όχι πάντα ταιριαστές με το φυσικό περιβάλλον, καταλαμβάνουν τα πιο όμορφα σημεία των ακτών. Ευτυχώς οι αμμουδιές της είναι ακόμη χρυσαφένιες, τα ορεινά πευκοδάση πλούσια, οι πόλεις και τα χωριά κατάστικτα από αρχιτεκτονικά στολίδια.
Στην Κω ο επισκέπτης πρέπει να έρθει «διαβασμένος» αν θελήσει να δει έστω μερικά από τα αναρίθμητα και σπουδαία αξιοθέατα. Σε κάθε περίπτωση πάντως στην πρωτεύουσα του νησιού θα ξοδέψετε αρκετό από τον χρόνο σας. Αν χρησιμοποιήσετε αυτοκίνητο, δεν θα πρέπει να παραβλέψετε την κίνηση καθώς η περιπλάνηση στους στενούς και δαιδαλώδεις δρόμους μάλλον θα σας κουράσει. Το ιδανικό μεταφορικό μέσον εδώ στο νησί του Ιπποκράτη, είναι το ποδήλατο (νοικιάζεται παντού, σε οικονομικές τιμές για όλη τη μέρα). Να μια καλή λύση λοιπόν για μια ευχάριστη περιήγηση στους μεσαιωνικούς πύργους, κάτω από φοίνικες και δίπλα σε λουλουδιασμένα παρτέρια που στολίζουν μικρές νησίδες και πάρκα.
Ακτή Μιαούλη, ο γραφικός πεζόδρομος κινείται ανάμεσα στην ακτή και τα γεροδεμένα τείχη του κάστρου. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Ακτή Μιαούλη, ο γραφικός πεζόδρομος κινείται ανάμεσα στην ακτή και τα γεροδεμένα τείχη του κάστρου.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Στην άκρη του λιμανιού εντυπωσιάζει με το διπλό τείχος του που περισφίγγει την ακτή, το καλοδιατηρημένο και επισκέψιμο κάστρο των Ιωαννιτών Ιπποτών ή Κάστρο της Nερατζιάς (22420 27927). Συνέχεια της οχύρωσης είναι το Μανδράκι -το παλιό λιμάνι- το πιο πολυσύχναστο σημείο του νησιού.
Μεταξύ κάστρου, ακτής Μιαούλη, οδού Ιπποκράτους, πλατείας Ελευθερίας και Ακτής Κουντουριώτου έχουν ανασκαφεί σημαντικά ευρήματα. Το τμήμα αυτό της πόλης είναι το πιο ευχάριστο για περίπατο καθώς ενδιάμεσα υπάρχουν πολλά σημεία να σταματήσεις για καφέ ή να κάνεις τα ψώνια σου. Κομμάτια αρχαίας τοιχοδομίας του 4ου π.Χ. αιώνα συνυπάρχουν με ερείπια βασιλικής του 5ου αιώνα μ.Χ., με λείψανα αρχαίων ιερών της ελληνιστικής περιόδου, αλλά και με κορινθιακούς κίονες του ιερού της Πανδήμου Αφροδίτης.
Το πανέμορφο ψηφιδωτό δάπεδο με παραστάσεις των Εννέα Μουσών, του Απόλλωνα και του Διονύσου, κοσμεί τον αρχ. χώρο του Ιππόδρομου. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Το πανέμορφο ψηφιδωτό δάπεδο με παραστάσεις των Εννέα Μουσών, του Απόλλωνα και του Διονύσου, κοσμεί τον αρχ. χώρο του Ιππόδρομου.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Στη δυτική πλευρά του, ίχνη αρχαίων δρόμων οδηγούν στο Γυμναστήριο, στο Νυμφαίο (3ου μ.Χ. αιώνα), στα ρωμαϊκά λουτρά, στην παλαιοχριστιανική βασιλική. Η αρχαία Κως φημιζόταν για τα μωσαϊκά της (2ου και 3ου π.Χ.), ωστόσο ελάχιστα δείγματα έχουν σήμερα παραμείνει αφού οι Ιωαννίτες ιππότες τα «φρόντισαν» κατάλληλα, μεταφέροντας τα περισσότερα από αυτά στο παλάτι τους στη Ρόδο. Ενα από τα πιο όμορφα διασωζόμενα ψηφιδωτά θα δείτε στο Ρωμαϊκό Σπίτι (3ος μ.Χ.) με θέμα την «αρπαγή της Ευρώπης».
Οι επιρροές του μινωικού, αλλά και μυκηναϊκού πολιτισμού δεν θα μπορούσαν να λείψουν, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνουν οι ανασκαφές που έφεραν στο φως τμήματα οικισμών. Μια επίσκεψη στο αρχαιολογικό μουσείο στην ευρύχωρη πλατεία Ελευθερίας (22420 28326) θα συμπληρώσει την εικόνα γι' αυτό το λαμπρό τόπο, «πολιτιστικό φάρο» του αρχαίου κόσμου, καθώς εκεί θα θαυμάσετε τον καλλιτεχνικό πλούτο των ανασκαφών που αποτελείται από υπέροχα αγάλματα, ψηφιδωτά, αγγεία και γλυπτά όλων των ιστορικών φάσεων. Να μην ξεχάσουμε πως η Κως υπήρξε η γενέτειρα του Ιπποκράτη, του θεμελιωτή της ιατρικής επιστήμης και κοντά στο κάστρο υπάρχει ακόμα ο τεράστιος αιωνόβιος πλάτανος τον οποίο σύμφωνα με την παράδοση φύτεψε ο ίδιος για να συζητά στη σκιά του με τους μαθητές του. Σήμερα η δροσερή αυτή γωνιά είναι στέκι υπαίθριων ζωγράφων και ένα από τα πιο πολύχρωμα και ζωντανά σημεία της πόλης.
Τρία χιλιόμετρα έξω από την πόλη συναντάμε τον αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Τρία χιλιόμετρα έξω από την πόλη συναντάμε τον αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Επίσκεψη στο Ασκληπιείο
Σε όλο τον αρχαίο ελληνικό κόσμο υπήρχαν συνολικά περίπου 300 Ασκληπιεία, με πιο γνωστά εκτός από αυτό της Κω, της Επιδαύρου, της Λέρου, της Τρίκκης και της Αθήνας.
Εξω από την πόλη της Κω (3 χλμ.) βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Ασκληπιείου (4ος π.Χ. αι.), το ιερό θεραπευτήριο της αρχαιότητας, όπου εκπαιδεύτηκε ο Ιπποκράτης.
Είναι κτισμένο σε τρία επίπεδα (άνδηρα) στην πλαγιά πευκόφυτου λόφου με εξαίσια θέα στο πέλαγος.
Κάτω από τον πλάτανο του Ιπποκράτη στήνουν τα καβαλέτα τους οι υπαίθριοι ζωγράφοι. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Κάτω από τον πλάτανο του Ιπποκράτη στήνουν τα καβαλέτα τους οι υπαίθριοι ζωγράφοι.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Ο αρχαίος γεωγράφος Στράβων μιλάει με θαυμασμό για την αρτιότητα του Ασκληπιείου της Κω, αλλά και για τον καλλιτεχνικό πλούτο του ιερού του το οποίο ήταν -όπως περιγράφει - γεμάτο αναθήματα.
Ο αρχαιολογικός χώρος είναι άψογα οργανωμένος και προσφέρει αρκετά δροσερά σημεία για να ξαποστάσει ο επισκέπτης.
Στο πρώτο άνδηρο σύμφωνα με αρχαιολόγους λειτουργούσε η περίφημη ιατρική σχολή του Ιπποκράτη και μουσείο ανατομίας. Παράλληλα υπήρχαν δωμάτια για τους ασθενείς και τους συγγενείς τους, ενώ τριγύρω στους τοίχους είχαν κατασκευαστεί εσοχές για την τοποθέτηση αγαλμάτων.
Το ωδείο στην αρχαία πόλη της Κω. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Το ωδείο στην αρχαία πόλη της Κω.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Στο δεύτερο άνδηρο όπου γινόταν η υδροθεραπεία υπήρχαν κτίσματα αφιερωμένα στην Υγεία και στον Ασκληπιό. Σήμερα την προσοχή τραβούν οι αναστηλωμένοι κίονες κορινθιακού ρυθμού από τον ναό του Απόλλωνα. Στο τρίτο άνδηρο σώζονται τμήματα στοάς, αλλά και ερείπια κτισμάτων ελληνιστικών χρόνων.
Το καλοκαίρι γίνεται η αναπαράσταση του όρκου των γιατρών, ένα από τα σπουδαιότερα κείμενα που άφησε κληρονομιά ο πατέρας της Ιατρικής
Κοσμικές βουτιές
Κοντά στην πόλη της Κω και όπου πηγαίνει τροχοφόρο όχημα, θα συναντήσετε το ίδιο σκηνικό: Τουριστικά καταλύματα, θορυβώδη beach bars, ομπρέλες, ξαπλώστρες να σκεπάζουν κάθε τετραγωνικό άμμου σε διπλές και τριπλές σειρές και όλων των ειδών τα μηχανοκίνητα σκάφη να οργώνουν τη θάλασσα. Ακόμη κι έτσι όμως, σίγουρα θα μαγευτείτε από το γαλάζιο διάφανο των νερών και τη χρυσαφένια αμμουδιά.
Τιγκάκι, μια θαυμάσια αλλά εξαιρετικά πολύκοσμη αμμουδιά. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Τιγκάκι, μια θαυμάσια αλλά εξαιρετικά πολύκοσμη αμμουδιά.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Πολύ κοντά στην πόλη βρίσκονται αρκετές παραλίες. Ακόμη και με ποδήλατο ακολουθώντας τον ποδηλατόδρομο, θα τραβήξετε ανατολικά έως την παραλία Ψαλίδι με την ηφαιστειακή μαυριδερή άμμο και τα μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Στο ίδιο μοτίβο ξετυλίγεται στη συνέχεια ο δρόμος που οδηγεί στο παραθαλάσσιο θέρετρο του Αγίου Φωκά (9 χλμ. από το λιμάνι). Από εδώ συνεχίζοντας για ακόμη 3 χλμ. σε ασφάλτινο στην αρχή και μετά καλό χωματόδρομο θα πάτε έως την παραλία Εμπρός Θέρμες με τα ιαματικά νερά που πέφτουν στη θάλασσα.
Νότια, ανάμεσα στον Αγιο Φωκά (ανατολικά) και στο θέρετρο της Καρδάμαινας (δυτικά), σέρνει τη μακρόστενη κορμοστασιά του το βουνό Δίκαιος. Καθώς γκρεμίζεται απότομα από το 843 στο μηδενικό υψόμετρο, σχηματίζει την πιο άγονη, απόμερη και για πολλούς πιο ενδιαφέρουσα ακτογραμμή του νησιού με πρόσβαση μόνο από τη θάλασσα.
Η δημοφιλής παραλία του Κέφαλου.Απέναντι ξεχωρίζει η νησίδα Καστρί. Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Η δημοφιλής παραλία του Κέφαλου.Απέναντι ξεχωρίζει η νησίδα Καστρί.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
Απ' την άλλη πλευρά της πόλης ακολουθώντας για 8 χιλιόμετρα τον παράκτιο δρόμο που ακολουθεί το βόρειο περίγραμμα του νησιού, θα συναντήσετε το χωριό Ζιπάρι. Η παραλία του, το Τιγκάκι που θεωρείται από τις πλέον δημοφιλείς, διαθέτει απλωτή ξανθιά αμμουδιά και καταγάλανα νερά. Το νησάκι Ψέριμος φιγουράρει απέναντι, φτιάχνοντας τη θέα. Η παραλία δίνει δυνατότητα για θαλάσσια σπορ ενώ αν θέλετε την ησυχία σας προχωρήστε στην παραλία Μαρμάρι κοντά στο χωριό Πυλί, 17 χλμ. από την Κω. Ενα χιλιόμετρο απλωτής λευκής άμμου είναι ό,τι πρέπει για άραγμα στον ήλιο και βουτιές σε πεντακάθαρα νερά.
Ο κεντρικός οδικός άξονας που συνδέει το λιμάνι της Κω με την Αντιμάχεια (25 χλμ.) και τον αερολιμένα είναι ο πλέον πολυσύχναστος, αφού πάνω του συνωστίζονται δεκάδες πούλμαν και ταξί που βιάζονται να προλάβουν πτήσεις τσάρτερ, αλλά και φορτηγά με εμπορεύματα, μπιτς-μπάγκι που τα οδηγούν απρόσεκτα τουρίστες, μηχανάκια που τρέχουν για τις παραλίες και ό.τι άλλο μπορείς να φανταστείς...
Φτάνοντας στην Αντιμάχεια ο δρόμος δεξιά οδηγεί στο Μαστιχάρι, το λιμανάκι από όπου αναχωρούν τα πλοία για την κοντινή Κάλυμνο. Νότια από την προβλήτα διαγράφει το αμμουδερό της τόξο η πιο όμορφη για πολλούς, ακρογιαλιά, γεμάτη αμμόλοφους, κέδρους και διαμαντένια νερά.
Νότια της Αντιμάχειας βρίσκεται το πιο γνωστό θέρετρο του νησιού, η Καρδάμαινα, κτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης Αλάσσαρνα με την ατέλειωτη ακτή της - σχεδόν 10 χιλιόμετρα μήκος. Εχουν ανασκαφεί κατοικίες, μέρος του θεάτρου, υπολείμματα ναού αφιερωμένου στον Απόλλωνα, μα και τα απομεινάρια της Αγίας Θεότητας, μιας θαυμάσιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Από το λιμάνι της σαλπάρουν καθημερινά τα εκδρομικά πλοιάρια (μπορούν να μεταφέρουν και 2-3 αυτοκίνητα) για τη γειτονική Νίσυρο.
Προς το ακρωτήρι Κρίκελος
Από την Αντιμάχεια ο δρόμος για το πολυσύχναστο θέρετρο του Κέφαλου και τις θαυμάσιες αμμουδιές του, ελίσσεται μέσα από όμορφα πευκοδάση. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής αποκαλύπτεται το πανόραμα του κόλπου. Το τοπίο είναι μοναδικό. Σαν από αεροφωτογραφία ποζάρει μπροστά στα μάτια σας όλος ο αιγιαλός, το αμμουδερό ακροθαλάσσι, η νησίδα Καστρί και το απόκρημνο ακρωτήρι Κρίκελος.
Αντικριστά από το Καστρί, στην περιοχή που σήμερα όλοι γνωρίζουν ως Αγιο Στέφανο, ανακαλύφθηκαν το 1932 από τον Ιταλό αρχαιολόγο Λουτσιάνο Λαουρέντζι οι παλαιοχριστιανικές Βασιλικές του Αγίου Στεφάνου, κτίσματα του 469 και 554 μ.Χ.
Βέβαια και εδώ, στον κόλπο του Κέφαλου, παίζεται το ίδιο έργο της τουριστικής ανάπτυξης με τον Βορρά. Σαφώς πιο ήσυχα είναι στις αθέατες παραλίες Καμήλα, Παράδεισος, Λαγκάδα, Ψηλός Γκρεμός, Χρυσή ακτή, Πολέμι όπου οδηγούν σύντομοι χωμάτινοι ή ασφάλτινοι δρόμοι (θα δείτε ταμπέλες πάνω στον κεντρικό δρόμο). Στο χωριό Κέφαλος θα φτάσετε ακολουθώντας από την παραλία τον ασφάλτινο δρόμο (3 χλμ.).
Αν διψάτε για πραγματικά ανεπιτήδευτες αιγαιοπελαγίτικες εικόνες, τότε όλες οι διαδρομές οδηγούν από το χωριό Κέφαλος στο ακρωτήρι του Κρίκελου (είναι το νοτιοδυτικότερο άκρο του νησιού) όπου ακόμη δεν έχουν κτιστεί τσιμεντένια μεγαθήρια και η πρόσβαση εδώ δεν είναι η ευκολότερη.
Για να κολυμπήσετε στις απόμερες ακρογιαλιές Σκίνος, Θεολόγος, Χιλανδρίου, Μοσχολιού που βρίσκονται κρυμμένες πίσω από βράχια και ανεμοδαρμένα πευκοδάση, θα πρέπει να σκονιστείτε σε δύσκολους χωματόδρομους για αρκετά χιλιόμετρα. Ομως μετά τη δοκιμασία, η βουτιά στα κρυστάλλινα πελαγίσια νερά χωρίς το βουητό και την πολυκοσμία των οργανωμένων ακτών, θα είναι λυτρωτική.
FAST INFO
Το κάστρο της Αντιμάχειας: Το έκτισαν οι Ιωαννίτες Ιππότες όπως κι εκείνα στο Παλαιό Πυλί και στην Κέφαλο. Ηταν τόσο καλοσχεδιασμένο, που το 1457 τα τείχη του απέκρουσαν την επίθεση των πανίσχυρων Τούρκων, οι οποίοι μόλις πριν από 4 χρόνια είχαν αλώσει την Κων/πολη! Το 1494, μετά τις καταστροφές που υπέστη από ισχυρό σεισμό, κτίστηκε ο ογκώδης ημικυκλικός προμαχώνας του και το φοβερό καστέλι πήρε τη μορφή που βλέπουμε σήμερα.
Ιστορία χιλιετηρίδων: Κοντά στο Καμάρι (νότιο τμήμα του κόλπου του Κέφαλου) έχουν βρεθεί ίχνη μικρού Ασκληπιείου, υπολείμματα από το αρχαίο λιμάνι, το ελληνιστικό θέατρο και τα θεμέλια του δωρικού ναού της Δήμητρας. Στην κοντινή τοποθεσία Ασπρη Πέτρα, έχουν έρθει στο φως ευρήματα οικισμού της Πρώιμης εποχής του Χαλκού.
Ο «Ξυστός δρόμος»: Πρόκειται για το σκεπαστό κομμάτι του Γυμναστηρίου που δεσπόζει στην καρδιά της αρχαίας πόλης, το οποίο επέτρεπε την άθληση και τον χειμώνα. Σήμερα τραβά την προσοχή του επισκέπτη με τις αναστηλωμένες κολόνες οι οποίες κρατούσαν το στέγαστρο. Αργότερα το εντυπωσιακό οικοδόμημα τροποποιήθηκε από τους Ρωμαίους με νέες προσθήκες.
Έθνος
