Αγαπητοί αναγνώστες, εδώ και λίγο καιρό έχω τη χαρά να συνεργάζομαι με την ομάδα του kosnews24, την οποία και ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη δυνατότητα που μου έδωσε να μοιράζομαι μαζί σας σε αυτή τη στήλη θέματα που αφορούν την κοινωνία, το σύνολό της, το άτομο, τον καθένα από εμάς εν τέλει... Αν και όλοι οι άνθρωποι ευφραινόμαστε γενικά στην ιδέα του «καλού» και ενίοτε εφησυχαζόμαστε στη μη ύπαρξη του «κακού» βασιζόμενοι ίσως στο ότι το «μη καλό», άρα διανοητικά αντιλαμβανόμενο ως «κακό», αποτελεί προϊόν της ανθρώπινης νόησης των περιορισμών και όσων άλλων προκύπτουν από αυτούς, δε θα μπορούσαμε να παραδεχτούμε πως κάτι τέτοιο ισχύει πραγματικά και στο πλαίσιο μιας κοινωνίας με τα καλά της και τα κακά της. Αναντίρρητα λοιπόν, ένα μείζον -αν όχι το μέγιστο- εκ των «κακών» που ταλανίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες στις μέρες μας και ιδίως την ελληνική λόγω των υπαρχουσών πολιτικοοικονομικών συνθηκών είναι η ανεργία. Με τον όρο ανεργία νοείται η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το άτομο, που ενώ έχει τα προσόντα και την ικανότητα ή έστω τη θέληση να εργαστεί, εντούτοις δε μπορεί να εξασφαλίσει εργασία. Εδώ οφείλουμε να επισημάνουμε πως δεν πρέπει να συγχέουμε την έννοια της ανεργίας με αυτή της αεργίας, η σημασία της οποίας περικλείεται στην εκούσια φυγοπονία, τη συνειδητή αποχή δηλαδή του ατόμου από την εργασία. Στην παρούσα φάση ωστόσο λόγω του ότι έχω την τύχη-ατυχία(?) να ανήκω στη νεολαία της σημερινής δύσβατης εποχής που όλοι καλούμαστε να "διασχίσουμε", και παιδιά και μεγάλοι, κρίνω σωστότερο εκφράζοντας με τον δικό μου τρόπο τη φωνή της νέας γενιάς να επικεντρωθώ στον αντίκτυπο που μπορεί να έχει για εμάς τους νέους όλη αυτή η "λαίλαπα" που έχει ξεσπάσει, αντίκτυπο συλλογικό, ατομικό, οικονομικό, ψυχολογικό... Πρώτα απ' όλα η ανεργία έχει σημαντικές κοινωνικές και ηθικές προεκτάσεις, καθώς συνδέεται με μια σειρά από φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας και αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Ιδιαίτερα στη νεολαία, όπου τα ποσοστά της ανεργίας είναι υψηλά, το πρόβλημα αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, αφού τα όνειρα των νέων για επαγγελματική αποκατάσταση, για ανεξαρτητοποίηση από την οικογένεια, για οικοδόμηση μιας καινούριας ζωής καταρρέουν. Τα νεαρά άτομα παγιδεύονται ευκολότερα σε αδιέξοδα και απογοήτευση, καθώς συνειδητοποιούν ότι τα χρόνια περνούν σχεδόν κινηματογραφικά από μπροστά τους και παρά τις σπουδές ή τις τεχνικές τους δεξιότητες παραμένουν ακούσια αγκιστρωμένοι στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Αυτή η οικονομική αδυναμία οδηγεί στην έλλειψη κοινωνικής αναγνώρισης του νέου, του αφαιρεί την ποιότητα ζωής στον τρόπο διαβίωσης. Και σα να μην έφταναν αυτά θεωρούνται πλέον δεδομένες οι ψυχολογικές επιπτώσεις που προκαλούνται απ' όλα τα παραπάνω, όπως συμπλέγματα κατωτερότητας ή κυρίευση συναισθημάτων μειονεξίας και ανασφάλειας, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνονται φυσικά οι διαπροσωπικές σχέσεις και να καταρρακώνεται η προσωπικότητα του ατόμου. Δυστυχώς όμως τα προβλήματα που καλούμαστε όλοι εμείς, είτε συλλογικά είτε ατομικά, να αντιμετωπίσουμε προς εξάλειψη του φαινομένου (της ανεργίας!) δεν εξαντλούνται στα παραπάνω... Αρκετές εγκληματικές πράξεις, όπως η κλοπή, η πορνεία, η διακίνηση ναρκωτικών κ.α διενεργούνται συχνά προς εξασφάλιση απλά και μόνο της επιβίωσης. Εξάλλου δεν είναι διόλου τυχαίο ότι ο υψηλός δείκτης εγκληματικότητας είναι άμεσα συνυφασμένος με χώρες, όπου κυριαρχεί η ανεργία. Τέλος, θα ήταν σοβαρή παράλειψη, αν δεν αναφέραμε ότι πέρα από την εξαθλίωση, την περιθωριοποίηση και την εγκληματικότητα, η ανεργία έχει και σημαντικές πολιτικές διαστάσεις. Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη νεοναζιστικών κινημάτων και η αναβίωση του ρατσισμού υπό άγρια μορφή σε «πολιτισμένες χώρες» της Ευρώπης είναι φαινόμενα που έχουν ως πυρήνα τους την ανεργία. Λαμβάνοντας υπόψη μας λοιπόν όλα τα παραπάνω εγείρεται το ερώτημα, αν και κατά πόσο είναι πλέον εφικτό οι νέοι να παραμείνουμε στην πατρίδα μας με την προοπτική της απασχόλησης σε μια οποιασδήποτε μορφής θέση εργασίας, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) σχετικά με το θέμα της κρίσης και της οικονομικής μετανάστευσης. Στην έρευνα , μεταξύ άλλων, επισημαίνεται και συνάμα επιβεβαιώνεται ότι η επιδείνωση της ανεργίας στην ελληνική αγορά εργασίας και η χειροτέρευση των όρων απασχόλησης έχουν οδηγήσει αρκετούς Έλληνες και Ελληνίδες να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό και ιδίως άτομα νεαρής ηλικίας, που δεν έχουν μάλιστα αποκτήσει ακόμα οικογενειακές και άλλες υποχρεώσεις. Δυστυχώς όμως το τραγικότερο είναι ότι ο συνεχής αυξανόμενος αριθμός προς «φυγή» των νέων που προαναφέραμε είναι κυρίως αποφοίτων ανώτερων και ανώτατων ιδρυμάτων, καθώς η επιδεινούμενη ύφεση πνίγει την αγορά εργασίας· η τελευταία δύσκολα πλέον μπορεί να απορροφήσει τους Έλληνες απόφοιτους πανεπιστημίων, γεγονός που επιδεινώνεται φυσικά από την οικονομική κρίση. Η υψηλή ανεργία και οι χαμηλές απολαβές δείχνουν την πόρτα της εξόδου στους νέους, οι οποίοι όλο και περισσότερο εγκαταλείπουν απογοητευμένοι τη χώρα τους. Κακά τα ψέματα όλοι μας ανεξαρτήτως ηλικίας γνωρίζουμε πως αν όχι ανεργία, σίγουρα υποαπασχόληση ή ετεροαπασχόληση είναι αυτό που περιμένει τους νέους πτυχιούχους μετά την αποφοίτησή τους δεδομένων των δυσμενών συνθηκών σε όλα τα επίπεδα της χώρας μας. Παράλληλα, δημοσιεύματα από το εξωτερικό , αλλά και από την επίσημη Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη Eurostat, αποκαλύπτουν ότι όντως ένα τεράστιο επιστημονικό προσωπικό από την Ελλάδα καταφεύγει για εργασία στην Ευρώπη και αλλού δημιουργώντας προβληματισμό και ανησυχία για τη φορά που έχουν πάρει τα οικονομικά δεδομένα στη χώρα μας. Ωστόσο, το μεταναστευτικό δεν φαίνεται να έχει απασχολήσει, στο βαθμό της σοβαρότητας που ενέχει ως πρόβλημα, τη συγκυβέρνηση, η δραστηριότητα της οποίας αναλίσκεται στο γράψε-σβήσε των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν για την επόμενη διετία, όπως απαιτεί η τρόικα. Συμπερασματικά, πρέπει να τονίσουμε πως πέραν όλων των άλλων άλλη μία βασική κινητήριος δύναμη της νεολαίας για αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος είναι και η τάση της ηλικίας τους για αφοσίωση σε κάποιο στόχο, ο οποίος συχνά υπαγορεύεται από τον διακαή τους πόθο για αυτοδιάθεση και αυτοπροσδιορισμό στο πλαίσιο της κοινωνίας τους. Οι νέοι λοιπόν σε αυτό το στάδιο διακρίνονται από ενεργητικότητα, την οποία ανυπομονούν να εκτονώσουν, όχι όμως όταν είναι διάχυτη και ανακόλουθη προς τις ιδεολογίες τους, αλλά όταν πλαισιώνεται από ένα συγκεκριμένο σκοπό. Βέβαια, ακόμη κι αν αυτός ο σκοπός δεν μας προσφέρεται απλόχερα στο πλαίσιο της κοινωνίας, της οικογένειας, της ζωής μας γενικά, αυτό δε σημαίνει πως αυτόματα μας αφαιρούνται και τα προνόμια να αγωνιστούμε για την απόκτησή του. Όποιες και αν είναι συνεπώς οι συνθήκες βάσει των οποίων αναγκαζόμαστε να κινηθούμε έχουμε χρέος όχι μόνο απέναντι στην πατρίδα μας, αλλά πρωτίστως απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό να προσπαθήσουμε για το καλύτερο ακόμα κι αν αυτό φαντάζει κάτι λίγο χειρότερο απ' ό,τι οραματιζόμασταν αρχικά. Ούτε είναι λύση κατά τη γνώμη μου να «νύπτουμε τὰς χεῖρας» μας στο όνομα μιας ΚΡΙΣΗΣ, η οποία εν τέλει αποδεικνύεται παγκόσμια κρίση ασχέτως του μεγέθους από το οποίο πλήττεται η εκάστοτε χώρα. Εν κατακλείδι έχουμε ποικιλοτρόπως τη βάση για την ανάδειξη της ωραιότερης χώρας, μιας χώρας που δε θα στερείται των υπολοίπων χωρών, είτε σε φυσικό πλούτο, είτε σε πολιτισμική κληρονομιά, είτε σε γνωστικό επίπεδο, είτε σε πνευματική κουλτούρα, είτε σε ανθρώπινο δυναμικό. Ας μην την εγκαταλείψουμε! Αξίζει σε όλους μας...Εξάλλου η αλήθεια βρίσκεται αρχής γενομένης του Ησιόδου (περίπου 700-800 π.Χ) όπου στο περίφημο έργο του « Ἔργα καὶ Ἡμέραι », το οποίο διακρίνεται για υψηλά ηθικά διδάγματα αισθητικής αξίας προβάλλει περίτρανα την εργασία ως μέτρο της αξίας του ανθρώπου. Εμπρός λοιπόν! Ας εργαστούμε όλοι, ας αποδείξουμε την πραγματική μας αξία καθένας με τον τρόπο του· γιατί όλοι σίγουρα έχουμε κάτι να προσφέρουμε προσθέτοντας ξεχωριστά αλλά και ομαδικά το προσωπικό μας λιθαράκι και συνεισφέροντας ταυτόχρονα στην "ανέγερση" ενός καινούργιου μέλλοντος, του δικού μας μέλλοντος... Μπαμπαλούκα Χαρά, Φιλόλογος.
